Starten met je praktijkoverdracht: waar moet je aan denken?

Als praktijkhouder ben je natuurlijk ontzettend trots op de praktijk die je hebt neergezet. Dit is logisch. Als je jouw praktijk wilt overdragen is het dan ook belangrijk om dit op een juiste manier te doen. En aan iemand die de praktijk minstens zo belangrijk vindt als jij. Helaas zien we dat er vaak te laat gestart wordt met het plannen van een overdracht. Ook wordt er in een laat stadium nagedacht over welke vorm de praktijk overgedragen gaat worden.
In dit artikel geef ik je een aantal tips die je helpen jouw praktijk naar volle tevredenheid van beide partijen over te dragen.
1. Bereid je praktijkoverdracht op tijd voor
Ons advies is om zeker 10 jaar voor het echte moment van overdragen te starten met de voorbereiding van een praktijkoverdracht. Zorg ervoor dat je weet welke mogelijkheden je hebt qua verkoop. Maak een financieel plan om het inkomen voor later te berekenen en ga op zoek naar een mogelijke overnamepartij. We zien steeds vaker dat er onder het personeel geen belangstelling is om de praktijk over te nemen. Ga dan actief op zoek naar een mogelijk geïnteresseerde partij buiten de praktijk. Start hier op tijd mee, dan voel je nog geen druk je praktijk te moeten verkopen. Daarnaast heb je een veel betere uitgangspositie.
2. Zorg voor professionele begeleiding
Schakel professionele begeleiding in op het moment dat je jouw praktijk wilt verkopen. Het liefst een adviseur die ervaring heeft in de (para)medische wereld. Die kan de waarde van de praktijk goed en met aandacht berekenen en voor jou de onderhandelingen doen. Als een professional bemiddelt, verloopt het verkoopproces over het algemeen soepeler dan wanneer je dit zelf doet. De emoties worden makkelijker uit het verkoopproces gehouden, zeker als de koper een collega, familie of een kennis van je is. En mocht je er uiteindelijk niet uitkomen, dan is de kans kleiner dat de relatie met de koper is verstoord.
3. Kies de vorm van de praktijkoverdracht
Er zijn in de basis 2 mogelijkheden om een praktijk over te dragen. Je kunt de praktijk overdragen met een activa passiva transactie, of via een aandelentransactie.
Activa passiva transactie
Heb je een eenmanszaak of een maatschap, dan vindt een overdracht altijd plaats via een activa passiva transactie. Er zijn geen aandelen om over te dragen. Heb je een bv dan heb je een keuze. Je kunt dan de aandelen van de bv verkopen óf je kunt alsnog kiezen voor een activa passiva transactie. Zowel voor de koper als voor jou als verkoper zitten er voor- en nadelen aan het verkopen van de praktijk met een activa passiva transactie.
Voordelen
- Je verkoopt de onderdelen van de praktijk die je wilt verkopen. Je hoeft niet direct de hele praktijk over te dragen, maar kan hierin een keuze maken. Dit is bijvoorbeeld interessant wanneer je een deel van de praktijk wilt behouden.
- Een activa passiva transactie is vaak goed te financieren voor de koper. Dit geeft voor jou als verkoper meer zekerheid dan wanneer de overname via een aandelentransactie gebeurt.
Nadelen
- Bij een activa passiva transactie moet je alles beschrijven wat je wilt verkopen. Dit zorgt voor veel administratie.
- Bij een activa passiva transactie vanuit de bv moet je als verkoper afrekenen over de goodwill. Een groot deel van de verkoopprijs bestaat vaak uit goodwill. Het is dus belangrijk om een fiscalist te raadplegen op het moment dat je jouw praktijk verkoopt.
Aandelentransactie
Bij een aandelentransactie verkoop je de aandelen van een praktijk. Voorwaarde is dat er sprake is van een Besloten Vennootschap. Overleg met een adviseur als je jouw praktijk via een aandelentransactie wilt overdragen en je nu nog een eenmanszaak of maatschap hebt. Is het gewenst om de praktijk om te zetten naar een bv en wat is hiervoor het beste moment? Het is dus ook hierin belangrijk om op tijd te beginnen met de overdracht en goed te plannen wanneer je welke stappen neemt.
Voordelen voor jou als verkoper
- Je kunt eenvoudig een deel van de aandelen verkopen. De aandelen worden op het moment van verkopen gewaardeerd. En je kunt ervoor kiezen om 100% of slechts een deel van de aandelen over te dragen. Op het moment dat duidelijk is wat de aandelen waard zijn (en dus feitelijk je praktijk), kan eenvoudig berekend worden wat een deel moet kosten.
- Op het moment dat je als verkoper de aandelen verkoopt, neemt de koper ook de aansprakelijkheid van de onderneming helemaal over. Dit is ook de reden dat geadviseerd wordt voor kopers om een due diligence onderzoek uit te laten voeren. Op het moment dat alle aandelen overgedragen zijn, ligt de aansprakelijkheid bij de houder van de aandelen (op enkele uitzonderingen na) en niet meer bij jou.
- Patiënten zullen niet direct merken dat je geen praktijkhouder meer bent. Mocht je nog een periode werkzaam blijven binnen de praktijk, dan kun je langzaam aangeven bij je patiënten dat het eigendom is overgedragen.
Nadelen voor jou als verkoper
- Door het risico dat een aandelentransactie voor een koper met zich meebrengt, is het voor de koper vaak niet mogelijk om 100% van de overnamesom te financieren. Dit kan zorgen voor meer onzekerheid voor jou als verkoper. Dit is op te lossen door de inbreng van eigen middelen of met een achtergestelde lening vanuit jou als verkoper. Vergeleken met de activa passiva transactie is dit wel een groot nadeel.
- Bij de verkoop van aandelen wordt er vaak gebruikgemaakt van een uitgebreide waarderingsmethodiek. Dit betekent dat de kosten voor het laten berekenen van de waarde van een praktijk meestal hoger zijn dan bij het berekenen van de waarde van de activa passiva. Deze kosten kun je natuurlijk meenemen in de prijs voor de praktijk, maar zul je eerst wel moeten maken.
Samenvatting
- Start op tijd met de overdracht van je praktijk. Laat een financieel plan opstellen waarin onder andere het inkomen voor later berekend wordt.
- Zorg voor professionele begeleiding in het verkooptraject. In een ideale situatie huren zowel de verkoper als de koper een extern adviseur in om het traject soepel te laten verlopen.
- Kies op tijd de vorm waarin je de praktijk wilt overdragen: loopt de verkoop via een activa passiva transactie of via een aandelentransactie? Ga hierover in gesprek met je accountant, fiscalist of adviseur en maak een goed plan.
- Ben je van plan jouw praktijk te gaan verkopen of zit je momenteel in dit traject? Neem op tijd in het proces contact met mij of met mijn collega sectorspecialisten op. Wat ons betreft al vanaf de start van de praktijkoverdracht zodat we je goed kunnen adviseren en begeleiden in dit proces. Op basis van onze jarenlange ervaring gaan we graag met je in gesprek en zorgen we er ook voor dat het traject van praktijkverkoop een succes wordt.